Pomiary sytuacyjne w praktyce inżynierskiej

Budownictwo jest tą dziedziną aktywności inżynierskiej, której efekty stanowią podstawę życia współczesnych społeczeństw w odniesieniu do ładu przestrzennego oraz zapewnienia odpowiednich warunków życia i działalności ludzi. Podstawą działalności inżynierskiej jest wiarygodny opis przestrzeni w jej stanie aktualnym oraz jej projektowanych zmian. Opis ten opiera się na dokładnych pomiarach położenia i kształtu obiektów tere-nowych oraz graficznej prezentacji wyników tych pomiarów.

Spis treści
1. Wprowadzenie 5
2. Techniki pomiarów liniowych 6
2.1. Zasada pomiaru liniowego 6
2.2. Dalmierze elektromagnetyczne 7
2.2.1. Zasada działania dalmierza 7
2.2.2. Pomiar bezreflektorowy 10
2.2.3. Dalmierze stosowane w instrumentach geodezyjnych 11
2.2.4. Błędy dalmierzy elektromagnetycznych 12
2.2.5. Wpływ atmosfery na wyniki pomiarów dalmierczych 13
2.2.6. Wpływ krzywizny Ziemi i refrakcji na pomiar odległości 15
2.3. Pomiary bezpośrednie taśmą 16
2.3.1. Taśma miernicza jako klasyczne narzędzie pomiarowe 16
2.3.2. Tyczenie linii pomiarowej 17
2.3.3. Pomiar bezpośredni długich odcinków terenowych 19
2.3.4. Warunki poprawnego pomiaru długości 19
2.3.5. Pośredni pomiar długości taśmą 22
3. Pomiary kątów 24
3.1. Zasady pomiaru kątów 24
3.2. Teodolit 27
3.3. Czynności pomiarowe 30
3.3.1. Centrowanie i poziomowanie teodolitu 30
3.3.2. Pomiar i obliczenie kątów poziomych 32
3.4. Warunki poprawnego pomiaru kąta 37
3.4.1. Układ osiowy teodolitu i jego sprawdzenie 37
3.4.2. Miejsce zera koła pionowego 39
3.4.3. Czynności kontrolne i korekcyjne 40
3.5. Dokładność pomiaru kąta 40
4. Obliczenia geodezyjne z zastosowaniem metod numerycznych 44
4.1. Rachunek współrzędnych 44
4.2. Relacje między obserwacjami a współrzędnymi prostokątnymi 44
4.3. Obliczenia współrzędnych płaskich – wcięcia 46
4.3.1. Wcięcie kątowe w przód 46
4.3.2. Wcięcie kątowe wstecz 49
4.3.3. Wcięcie wstecz na dwa punkty (zadanie Hansena) 50
4.3.4. Wcięcie liniowe 51
4.3.5. Wcięcie biegunowe 53
4.3.6. Obliczenia współrzędnych punktów tworzących ciągi poligonowe 55
4.3.7. Ciąg otwarty jednostronnie nawiązany 56
4.3.8. Ciąg dwustronnie nawiązany – otwarty 58
4.3.9. Ciąg zamknięty 60
4.3.10. Transformacje współrzędnych 62
4.4. Obliczenia osnów za pomocą narzędzi informatycznych 66
4.4.1. WinKalk – opis ogólny programu 66
4.4.2. Struktura interfejsu użytkownika 66
4.4.3. Przykłady obliczenia wcięć 70
4.4.4. Obliczenia współrzędnych ciągu poligonowego 75
5. Praktyka pomiarów sytuacyjnych 78
5.1. Czynności geodezyjne w zakresie pomiarów sytuacyjnych 78
5.2. Sytuacyjna osnowa pomiarowa 78
5.2.1. Kształt osnowy 79
5.2.2. Sygnalizacja punktów osnowy pomiarowej 80
5.2.3. Kształt sieci 81
5.2.4. Pomiary 82
5.2.5. Obliczenia osnów 82
5.3. Pomiary szczegółów sytuacyjnych 83
5.3.1. Klasyfikacja szczegółów i dokładność ich pomiaru 83
5.3.2. Metoda domiarów prostokątnych 84
5.3.3. Metoda biegunowa 89
5.4. Pomiary pośrednie wielkości terenowych 92
5.4.1. Pomiary mimośrodowe 92
5.4.2. Pomiary wielkości niedostępnych 96
5.5. Wy brane zastosowania inżynierskie 99
5.5.1. Ogólne zasady pomiarów sytuacyjnych w budownictwie 99
5.5.2. Zastosowanie pomiarów liniowych w inwentaryzacji budowlanej 99
5.5.3. Użycie teodolitu w pomiarach prostoliniowości i pionowości 101
5.5.4. Wykorzystanie pomiarów sytuacyjnych do wyznaczenia położenia elementów projektu budowlanego 105
Zalecana bibliografia 109